Latem często chodzę po lesie. Zbieram grzyby, jagody lub po prostu spaceruję i podpatruję naturę. W obawie przed kleszczami zawsze ubieram długie spodnie, koszulę z długim rękawem i czapkę z daszkiem lub kapelusz z rondem i odpowiednie buty. Po przyjściu z lasu oglądam się najdokładniej jak mogę aby zlikwidować ewentualnego kleszcza, który się do mnie przyczepił. Zdarza się to. Bardzo rzadko, ale się zdarza. Może raz na kilka sezonów.
Źródło: Pixabay.com. Autor: Jerzy Gorecki.
Wszyscy boimy się kleszczy, a właściwie chorób jakimi możemy się od nich zarazić. Ucieszyłam się więc, gdy dowiedziałam się o szczepionce przeciw kleszczowym zapaleniem mózgu (KZM). Pomyślałam, że to może być coś dla mnie. I zaczęłam drążyć temat.
Kampania promocyjna
Lekarze oraz producenci szczepionek zalecają szczepienie przeciw KZM. Promujący to szczepienie twierdzą, że szczepionka zabezpiecza przed KZM w 99-100%. Szczepionka nie jest refundowana. Kosztuje ok. 120 zł.
Kampania promocyjna prowadzona przez Fundację Aby Żyć, Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej oraz firmę Pfizer przełom kwietnia i maja planuje ogłosić jako miesiąc szczepień KZM i wówczas w niektórych placówkach będzie można zaszczepić się w promocyjnej cenie. Szczepienie zalecane jest w szczególnosci osobom zatrudnionym przy eksploatacji lasu, stacjonującym żołnierzom, funkcjonariuszom straży pożarnej i granicznej, rolnikom, młodzieży odbywającej praktyki oraz turystom i uczestnikom obozów i kolonii.
Prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersyteckiego Szpitala Zakaźnego w Białymstoku na inauguracji kampanii promocyjnej szczepionki zaznaczyła, że w większości przypadków zakażenia układ odpornościowy szybko wyeliminuje wirusa KZM. Najbardziej narażone są osoby ze słabą odpornością np. starsze, chore na nowotwory lub choroby autoimmunologiczne. Podczas otwarcia kampanii zaznaczono również, że nawet osoby zaszczepione na KMZ muszą chronić się przed kleszczami tradycyjnie tj. odpowiednim ubiorem i repelentami.
Obecnie wyszczepialność w Polsce wynosi ok. 0, 25% osób.
Źródło: Pixabay.com. Autor: hunthlh
Szczepionki przeciw KZM dostępne w Polsce
Na polskim rynku są dostępne szczepionki przeciw KMZ dwóch producentów. GlaxoSmithKline (GSK Vaccines) jest producentem preparatu o nazwie Encepur, a Pfizer preparatu o nazwie FSME-Immun.
Obie szczepionki oprócz inaktywowanego wirusa kleszczowego zapalenia mózgu między innymi zawierają:
- Białko jaja kurzego,
- Wodorotlenek glinu (aluminium),
- Formaldehyd.
Obie wytwarzane są na kurzych zarodkach.
Źródło: Wikipedia. Domena publiczna
Nie mogą jej więc przyjmować osoby z alergią na białko jaja kurzego. Nie będę się rozpisywać na temat przyjmowania przez człowieka aluminium gdyż na ten temat jest wiele informacji. Natomiast jeśli chodzi o formaldehyd to Komisja Europejska chce zakazać używania go w kosmetykach. Substancja ta zgodnie z rozporządzeniem Komisji 605/2014/WE została sklasyfikowana jako rakotwórcza kat. 1B. Ze względu na rakotwórcze działanie ma zostać zakazane stosowanie formaldehydu zewnętrznie (na skórę i paznokcie) w formie kosmetyków. W szczepionce jest on wstrzykiwany bezpośrednio do organizmu.
Ze względu na produkowanie ich na kurzych zarodkach etyczny problem ze stosowaniem tych szczepionek będą mieli wegetarianie, weganie i obrońcy praw zwierząt.
Szczepionki obu firm mają też całą masę działań niepożądanych występujących według zapewnień producentów bardzo często, często lub rzadko. Producenci nie wykluczają więc niepożądanych działań swoich preparatów, nawet poważnych. Zwracają też uwagę, że szczepionka może nie zapewnić całkowitej ochrony wszystkim szczepionym przeciw KZM. Istnieją też przeciwwskazania do szczepień np. choroby autoimmunologiczne.
Kleszczowe zapalenie mózgu
Jest to to wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego przenoszona przez kleszcze. Zarazić nią się można przez ukłucie zakażonego kleszcza lub picie mleka zakażonych zwierząt (krów, kóz, owiec).
Co roku w Polsce zapada na tę chorobę do 267 osób (na 38 mln zamieszkujących nasz kraj).
Choroba ma dwa etapy. W pierwszym etapie trwającym ok. 7 dni występują nudności i wymioty, biegunka oraz objawy podobne do grypy. W 70-80% zachorowań dochodzi do samoistnego wyleczenia i choroba nie rozwija się dalej. W 20-30% przypadków może rozwinąć się etap drugi czyli możne dojąć do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia mózgu, zapalenia móżdżku lub zapalenia rdzenia kręgowego. U większości osób (ponad 50%), u których rozwinął się etap drugi objawy ustępują całkowicie po 2-3 tygodniach.
Pacjenci, którzy zachorowali na zapalenie mózgu lub rdzenia kręgowego przez kilka miesięcy mogą mieć zaburzenia czucia, niedowłady lub upośledzenie pamięci.
Jak podaje Główny Inspektorat Sanitarny choroba rzadko ma przebieg śmiertelny. Śmiertelność wynosi ok. 1%.
Inne choroby niż KZM przenoszone przez kleszcze przed którymi szczepionka nie zabezpiecza:
- Borelioza - w 2016 r zanotowano w Polsce 21 200 zachorowań,
- Wirusowe zapalenie płuc,
- Anaplazmoza - śmiertelność wśród osób zakażonych sięga do 5%
- Babeszjoza - śmiertelność wynosi około 7%,
- Tularemia - śmiertelności wynosi od 1% do 2,5%,
- Riketsje.
Źródło: Pixabay.com. Autor: Catkin
Wnioski:
- W skali roku w całej Polsce statystycznie notuje się maksymalnie 267 przypadków zachorowań na KZM, czyli w skali społeczeństwa poniżej 0,001%,
- Problem zachorowania nawet przy zetknięciu z wirusem dotyczy osób ze słabą odpornością,
- W przypadku 70-80% zachorowań choroba ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni,
- Szczepionka może nie zapewnić całkowitej ochrony, więc i tak należy zabezpieczać się tradycyjnie,
- Szczepionka w ogóle nie zabezpiecza przed pozostałymi chorobami odkleszczowymi, więc i tak należy zabezpieczać się tradycyjnie,
- Szczepionka zawiera dodatkowe substancje oficjalnie uznane za niebezpieczne i wycofywane w UE z użytku w kontakcie nawet ze skórą człowieka,
- Formaldehyd, który jest składnikiem szczepionki powoduje nowotwory,
- Szczepienie naraża na doznanie nawet poważnych działań niepożądanych, które nie są obojętne dla zdrowia.
Po analizie całej sprawy mam bardzo mieszane uczucia dotyczące zasadności i rzeczywistej potrzeby szczepienia przeciw KZM dostępnymi u nas preparatami.
A co Wy o tym sądzicie? Warto szczepić się przeciw KZM?
Źródła:
http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C28499%2Ceksperci-szczepienie-w-99-proc-chroni-przed-kleszczowym-zapaleniem-mozgu
http://szczepkleszcz.pl/pytania-i-odpowiedzi,38,pl.html
http://biotechnologia.pl/kosmetologia/uwaga-formaldehyd-zostanie-zakazany,17527
https://www.pfizerpro.com.pl/sites/default/files/fsme-immun_0.5ml_ll-pld_31.07.2017.pdf
http://zaszczepsiewiedza.pl/aktualnosci/aluminium-w-szczepionkach-fakty-i-mity/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kleszczowe_zapalenie_m%C3%B3zgu
https://bazalekow.mp.pl/leki/doctor_subst.html?id=2110
https://pl.gsk.com/pl/produkty/encepur-k-zawiesina-do-wstrzykiwa%C5%84/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kleszcz_pospolity
Pozdrawiam,
@tapioka